veteranenziekte is een longaandoening wat veroorzaakt wordt door de legionellabacterie. Het dankt zijn naam doordat soldaten de ziekte kregen tijdens de Vietnamoorlog. Het is een ernstige longontsteking die vooral voorkomt bij ouderen. Hoe kan ik veteranenziekte voorkomen?
Watertemperatuur vanaf 20 graden
De legionellabacterie concentreert zich in stilstaand warm water met een temperatuur boven de 20 graden. Via nevel kan de bacterie ingeademd worden. Het doet zich vooral voor bij het douchen, bubbelbaden, zwembaden en vernevelapparaten. De bacterie overleeft een temperatuur boven de 60 graden niet. De bacterie kan zich ook nauwelijks vermenigvuldigen bij stromend warm water.
Pontiac-koorts
Een milde vorm van veteranenziekte noemen we legionella-griep of Pontiac-fever. De niet besmettelijke ziekte doet zich zo’n twee weken na besmetting voor. Het uit zich met griepverschijnselen zoals hoofdpijn, koorts, spierpijn, vermoeidheid, hoesten en kortademigheid. Met antibiotica kan een patiënt herstellen mits het snel gebeurt. Vooral ouderen en mensen met een slechte weerstand kunnen overlijden.
Bronnen van legionella
De grootste risico is stilstaand water tussen de 25 en 55 graden. Om legionella te voorkomen dienen waterleidingen schoon te zijn. Bij enige tijd ongebruikt dienen de leidingen doorgespoeld te worden. Ook luchtbevochtigers dienen regelmatig schoon gemaakt te worden. Wat dikwijls vergeten wordt is de tuinslang en hogedrukspuit waarin water is blijven staan. De Jacuzzi en bubbelbad zijn dikwijls een bron en dienen daarom veelvuldig ontsmet te worden. Veel besmettingen worden opgelopen in het buitenland. Bij gebruik van douche altijd de leidingen enige tijd doorspoelen.
Twee vormen van legionella
Er bestaan verschillende soorten legionella. Een tweedeling wordt gemaakt voor de legionella pneumophila en de legionella non-pneumophila. De eerstgenoemde is de gevaarlijkste en veroorzaakt zeer ernstige ziekteverschijnselen met de kans op overlijden. De legionella non-pneumophila variant geeft sterke ziekteklachten, maar patiënten herstellen volledig.
In Nederland krijgen jaarlijks zo’n 7000 mensen de legionellabacterie waarbij slechts enkelen overlijden. Toch zijn er veel mensen die blijvende klachten overhouden zoals chronische vermoeidheid, concentratiemoeilijkheden en geheugenproblemen. Het is niet voor niets dat ziekenhuizen, hotels en andere instellingen verplicht zijn om effectief legionellapreventie toe te passen in een risicoanalyse en beheersplan. Dit gebeurt altijd door een hiervoor specifiek gecertificeerd bedrijf.